Dat we in Vlaanderen heel wat restanten terugvinden van de twee wereldoorlogen is geen geheim. En het is zeker en vast interessant om deze delen van onze geschiedenis eens te gaan ontdekken via een bezoek aan enkele iconische plaatsen in West-Vlaanderen.
Tyne Cot Cemetery
Tyne Cot Cemetery in Passendale/Zonnebeke is misschien wel één van de meest bekende en bezochte militaire begraafplaatsen in België. Het is ook de grootste Commonwealth-begraafplaats op het vasteland. Deze plaats toont de zware gevolgen van de Slag bij Passendale tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hier liggen namelijk zo’n 12.000 soldaten begraven en er staan nog eens namen van zo’n 35.000 soldaten zonder bekend graf gegraveerd op het Tyne Cot Memorial. Een aangrijpende plaats die zeker een indruk op je nalaat.
De Dodengang
Een ander restant uit de Eerste Wereldoorlog is de Dodengang in Diksmuide, het enige bewaarde loopgravenstelsel. In het bezoekerscentrum ontdek je eerst hoe en waarom de loopgraven hier tot stand kwamen en wat er zich hier allemaal afspeelde. Daarna kan je zelf een heel eind door de loopgraven wandelen terwijl je je probeert in te beelden hoe het voor de soldaten moet zijn geweest. Wij brachten begin juni een bezoek aan de dodengang toen de klaprozen in bloei stonden. Door de symbolische betekenis die deze bloem kreeg dankzij het gedicht van John McCrae, werd het bezoek in ieder geval nog een stuk specialer.
In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.
We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved, and were loved, and now we lie
In Flanders fields.
Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.
– In Flanders Fields, John McCrae
Menenpoort en The Last Post
Een plaats die je zeker niet mag overslaan is de Menenpoort in Ieper. Ook op dit gedenkteken staan opnieuw zo’n 55.000 namen van vermiste Commonwealth-soldaten gegraveerd. Maar het moment dat je het meeste kippenvel bezorgt is toch wel wanneer de Last Post om 20u aan de boog weerklinkt en alles even stilvalt terwijl de gesneuvelde soldaten uit de Eerste Wereldoorlog worden herdacht. Ik maakte dit moment ondertussen al twee keer mee en het blijft beklijvend.
IJzertoren
In de IJzertoren vind je het Museum aan de IJzer terug. In dit uitgebreide museum ontdek je onder andere het verhaal van het Belgisch-Duitse front tijdens de Eerste Wereldoorlog en de impact die de oorlog had op het dagelijkse leven. Je komt ook meer te weten over de geschiedenis van de site en de IJzerbedevaarten. Daarnaast zijn er ook steeds tijdelijke tentoonstellingen en op het platform bovenop de toren heb je een weids uitzicht over de omliggende slagvelden en begraafplaatsen. De boodschap die het museum duidelijk wil meegeven is ‘Nooit Meer Oorlog’.
Atlantikwall Raversyde
In Oostende, in het provinciedomein Raversyde, vind je één van de best bewaarde restanten van de Duitse verdedigingslinie terug: de Atlantikwall. In dit openluchtmuseum word je geconfronteerd met restanten en verhalen uit beide wereldoorlogen. Enerzijds heb je de Batterij Aachen, die operationeel was tijdens de Eerste Wereldoorlog. Anderzijds bezoek je ook Batterij Saltzwedel-neu die uitgebouwd werd in de Tweede Wereldoorlog als deel van de Atlantikwall. De paden tussen de duinen brengen je langs observatiebunkers, commandoposten, geschutsbeddingen en zelfs door de tunnels en loopgangen die de bunkers met elkaar verbinden. Als je nog op zoek bent naar een interessante uitstap, zet deze dan maar op je lijstje!
Er zijn in België zeker en vast nog meer plekken te bezoeken waar je restanten en verhalen terugvindt uit één van de twee wereldoorlogen, maar dit zijn de plekken die alvast een indruk op mij hebben achtergelaten. Wil je graag nog meer gelijkaardige plaatsen ontdekken in West-Vlaanderen? Dan kan je misschien een roadtrip maken langs de IJzerfrontroute, een bezoek brengen aan het Flanders Fields-museum in Ieper of het Memorial Museum Passchendaele 1917 in Zonnebeke. Ook de Duitse militaire begraafplaats in Vladslo waar het Treurend Paar staat is zeker een bezoek waard.
Bezocht jij (één van) deze plekken al eens? Wat vond je ervan? Of misschien ken je nog een plek waar ik zeker eens heen moet? Laat het gerust weten onder dit artikel!
Beste Tjapke, met veel belangstelling heb ik je artikel over ‘In Vlaamse velden’ gelezen en genoten van de prachtige foto’s. Deze komen me heel bekend voor want we hebben deze streek reeds verschillende malen doorkruist en bezocht.
Aanraders om zeker eens te bezoeken zijn:
– De Duitse oorlogssite Bayernwald in Wijtschate (Heuvelland)
– Memorial Museum Passchendaele 1917 en de ‘Poppy gardens’
– Hill 60 in Zillebeke
– Westfront Nieuwpoort
– Talbot House in Poperinge
…
Naast alle grote monumenten en gedenkplaatsen zijn er natuurlijk nog vele tientallen hele kleine die je ook stuk voor stuk doen stilstaan bij wat er zich heeft afgespeeld.
Groetjes
Catherine
Hoi Catherine! Bedankt voor jouw reactie en voor de vele tips! 😉 Ik ga ze zeker en vast onthouden. Groetjes, Tjapke